قم در قرق موتورسیکلتها/ موتورسواران عامل بیش از یک سوم تصادفات

به گزارش خبرنگار مهر، در شهرهای کوچک و روستاها به دلیل سطح پایین زندگی و عدم امکان خرید اتومبیل ، موتورسیکلت به عنوان وسیله نقلیه خانواده‌ها مطرح و در شهرهای بزرگ و متوسط نظیر شهر قم، علاوه بر مطلب فوق، وجود مسافت بین محل کار و منزل و ترافیک سنگین معابر اهمیت استفاده از موتورسیکلت را بیشتر می‌کند.

افزایش تعداد وسایل نقلیه، تسهیل روز افزون روش‌های فروش موتورسیکلت، جوان بودن جمعیت و جذابیت های ویژه موتورسیکلت طی دهه گذشته، تولید ، فروش و استفاده از موتورسیکلت در شهر قم سیر صعودی داشته و متعاقب آن تعداد تصادف‌های فوتی، جرحی و خسارتی که در آنها رانندگان موتورسیکلت‌ها مقصر بوده اند‌، نسبت به کل تصادف‌های وسیله نقلیه رشد صعودی قابل ملاحظه ای را در شهر قم نشان می‌دهد.

تعداد وسایل نقلیه شماره گذاری شده درسال 87 در شهر قم نشان می‌دهد که تعداد 181 هزار و 646 دستگاه موتورسیکلت شماره شده و این درحالی است که تنها 2 هزار و  376  تعداد از انواع خودروها در این سال شماره گذاری شده است.

همچنین تعداد وسایل نقلیه شماره گذاری شده درسال 88 در شهر قم نشان می دهد که 223 هزار و 96 دستگاه موتورسیکلت و  هزار و 623 تعداد انواع خودرو در قم شماره شد که این  تعداد و نسبت هر یک از وسایل نقلیه شماره شده در شهر قم به مجموع وسایل نقلیه ، نشان دهنده گرایش روز افزون به استفاده از موتورسیکلت در شهر قم است.

آماری از مقصر بودن راکبان موتور سیکلت در تصادف‌های استان

اگر بخواهیم تعداد تصادف موتورسیکلت در سالهای 86 ، 87  ، 88 و 89  در شهر قم را بررسی کنیم می‌بینیم که در سال 86 از مجموع هزار و 991 مورد تصادف، 602 مورد موتورسیکلت‌ها مقصر بودند و در سال 88 نیز از مجموع سه هزار و 814 مورد تصادف موتورسیکلت، هزار و 598 مورد موتورسیکلت مقصر شناخته شدند.

در 8 ماه اول سال 89 نیز از مجموع دو هزار و 764 مورد تصادف موتور در قم، هزار و 182 موتورسیلکت در تصادف‌ها مقصر بودند که در مقایسه آمار تصادف موتورسیکلت مقصر نسبت به کل تصادف، یک روند روبه رشد مشاهده می‌شود.

41 درصد تصادف‌های منجر به فوت در قم مربوط به موتور سیلکت‌ها است

از کل آمار تصادف رانندگی منجر به فوت به تفکیک استفاده کنندگان وسیله نقلیه حدود 41.6 درصد را موتورسیکلت به خود اختصاص داده است.

با توجه به این مطلب تلفات تصادف موتورسیکلت بسیار پر هزینه و خسارت‌های جبران ناپذیری را در پی دارد که بررسی و تحلیل دلایل این افزایش و هزینه‌های ناشی از آن ضروری به نظر می‌رسد.

یک کارشناس ارشد حمل و نقل و ترافیک و استاد دانشگاه در گفتگو با خبرنگار مهر، در خصوص عوامل موثر در افزایش تعداد موتورسیکلت در شهر قم اظهار داشت: دلایل مختلفی همچون  ثابت بودن قیمت فروش اتومبیل و کاهش قیمت فروش موتورسیکلت، عدم رشد متناسب کمی و کیفی وسایل نقلیه عمومی متناسب با افزایش سطح توقع و درآمدهای عمومی شهروندان قمی، استفاده از موتورسیکلت به عنوان وسیله انجام کار، محدودیت‌ها و معایب و تجهیزات موتورسیکلت  نسبت به اتومبیل، عدم اقدامات لازم جهت ارتقای ایمنی سفر با موتورسیکلت و بی توجهی موتورسیکلت رانان به اجرای مقررات راهنمایی و رانندگی بخشی از عواملی است که منجر به افزایش موتورسوران می‌شود.

تصادف مسئله ای چند علتی است

مهندس محمدرضا فرج  در تحلیل و بررسی تصادف‌های موتورسیکلت سواران در شهر قم اظهار داشت: سیستم حمل و نقل شامل محیط راه، استفاده کنندگان از راه و وسایل نقلیه است و تصادف هم مسأله‌ای چند علتی است که از ترکیب بسیار پیچیده این عوامل و آثار به وجود می‌آید.

وی بر اهمیت و نقش محیط راه در ایمنی موتورسیکلت اشاره کرد و عنوان داشت: محیط راه به عنوان یکی از مولفه‌های سه گانه تأثیرگذار بر ایمنی از اهمیت و نقش غیرقابل انکاری در تصادفات برخوردار است.

این استاد دانشگاه ادامه داد: اقدامات پیشگیرانه و ایمن سازی معابر سهم بسیار زیادی در جلوگیری از تصادف و کاهش تلفات دارد.

فرج افزود: اهمیت محیط راه تا زمانی که به عنوان یکی از کاراترین ابزار پیشگیری از بروز تصادف شناخته نشود، مزایای کاربرد آن بالاخص برای موتورسیکلت به خوبی قابل درک نخواهد بود و برخی از اقدام‌ها در طراحی، ساخت و نگهداری راه  می‌تواند تأثیر منفی بر ایمنی موتورسیکلت داشته باشد.

وی در ادامه به نیازهای ایمنی موتورسیکلت رانان در جاده اشاره کرد و افزود: ایمنی موتورسیکلت رانان و اجزای موجود در جاده، بسته به پنج اصل کلی است و درجه ایمنی آنها با میزان توجه به این اصول در طراحی، ساخت، نگهداری و مدیریت راه ارتباط مستقیم دارد.

این کارشناس مسائل ترافیک با اشاره به پنج اصل مهم مربوط به نیازهای ایمنی موتورسیکلت رانان اظهار داشت: سرپا نگهداشتن و کنترل وسیله نقلیه، اجتناب از برخورد با اجسام موجود در حریم راه، پیمودن مسیر و باقی ماندن در راه، کاهش خطر و جراحت در صورت سقوط از موتورسیکلت و اجتناب از برخورد با سایر استفاده کنندگان از راه ، از موارد پنج‌گانه مربوط به نیازهای ایمنی موتورسیکلت رانان است.

تامین نیازهای جادهای برای موتور سوارن ایمنی آنها را افزایش می دهد

فرج بر رعایت زیرساخت‌های جاده برای موتورسیکلت‌ها در راستای بهبود ایمنی راکبان تأکید کرد و عنوان داشت: طراحی هندسی و نگهداری راه معمولاَ با توجه به نیازهای وسایل نقلیه‌ای نظیر اتومبیل و کامیون‌ها انجام می‌شود در حالی که نیازهای موتورسیکلت اغلب نادیده گرفته می‌شود.

وی افزود: یکی از دلایل امر می‌تواند عدم تجربه یا آگاهی مهندسان و ادارات ذیربط در امور راه باشد که در این زمینه عواملی همچون ساخت راه، نگهداری راه و تابلوهای ویژه اعلام خطر به موتورسیکلت رانان  در زمینه بهبود ایمنی موتورسیکلت مؤثر خواهد بود.

فرهنگ سازی ایمنی پایدار را در جامعه نهادینه کند

یک کارشناس دیگر حمل و نقل وترافیک نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه عامل انسانی به علت اشتباه‌های غیرارادی و تخلفات ارادی نقش تعیین کننده‌ای در شکل گیری حوادث رانندگی دارد افزود: آموزش و فرهنگ سازی می‌تواند ایمنی پایدار را در جامعه نهادینه کند.

رضا قربانی ادامه داد: انسان همواره با دریافت آموزش‌، روش‌های مناسب تری را برای زندگی فردی و اجتماعی خود انتخاب می کنند، اما تا هنگامی که به لزوم تغییرات و پدیده‌های اجتماعی باور واقعی نداشته باشد در مقابل آموزش و بکارگیری آن از خود مقاومت نشان می‌دهد.

فرهنگ سازی 40 درصد تصادف موتور سواران را کم می‌کند

وی عنوان کرد: با ارتقاء راه‌ها می‌توان کاهش 20 درصدی تصادف‌های جادهای را انتظار داشت، اما اقدامات بهبود رفتار کاربران راه‌ها می‌توان 30 الی 40 درصد از تصادفات را بکاهد.

قربانی با بیان اینکه موتورسیکلت نسبت به اتومبیل دارای ضریب ایمنی پایین و به مراتب خطر آسیب رسیدن به موتورسیکلت رانان و سرنشینان آنها در هنگام تصادف زیاد است افزود: در صورتی می‌توان از موتورسیکلت به عنوان یک سیستم قانونی حمل و نقل استفاده کرد که تدابیر لازم از لحاظ ایمنی موتورسیکلت اتخاذ شود.

این کارشناس حمل و نقل وترافیک اضافه کرد: برای حصول این هدف و بدست آوردن ضریب اطمینان بیشتر در حرکت موتورسیکلت که براساس قانون جهت تولید یا واردات موتورسیکلت باید از ابتدای سال 1382 استاندارد اروپایی  ECE-40-01 رعایت می‌شد، می‌بایست رعایت استانداردهای روز دنیا در تولید موتورسیکلت و همچنین ارتقاء استانداردهای کنترلی و ایمنی در حین تولید توسط کارخانجات تولیدی را الزامی کرد.

.........................................

مهدی بخشی سورکی